نویسندهک رضایی

پشه‌ها دارای ویژگی‌های بسیار جالبی هستند و در برخی از موارد به نظر نمی‌رسد که دنیای این موجودات کوچک به این اندازه بزرگ باشد. یک پشه بالغ می‌تواند برای پنج ماه زندگی کند و البته برای اینکه به سن بلوغ برسد باید چند ماهی صبر کنند. همچنین تخم‌های این حشره می‌توانند تا چندین سال در هوای سرد باقی بمانند. یک پشه بالغ می‌تواند وزنی به اندازه تنها ۲ میلی گرم داشته باشد.
یکی از کار‌های پشه‌ها که مارا بسیار اذیت می‌کند مکیدن خون است، اما آیا می‌دانید که یک پشه تنها پنج میلینیوم از یک لیتر خون شما را در هر وعده می‌مکد؟

اما مهمترین دلیلی که ما از پشه‌ها متنفر هستیم شاید صدای مزاحم بال زدن آن‌ها باشد که بیشتر شب‌ها خواب را از چشمان ما می‌گیرد. این موجودات ریز می‌توانند بین ۳۰۰ تا ۶۰۰ بار در ثانیه بال‌های خود را تکان دهند. اما صدای بال زدن پشه ها در زندگی آنها نقش بسیار مهمی دارد. پشه‌های نر با گوش کردن به صدای بال‌های پشه‌های ماده آن‌ها را انتخاب می‌کنند حتی آن‌ها این توانایی را دارند تا گونه جفت خود را از زیر و بم صدای بال‌های آن‌ها تشخیص دهند.

یک پشه با توجه به اینکه در ثانیه ۳۰۰ تا ۶۰۰ بار بال می‌زند می‌تواند مسافت یک کیلومتری را در دو یا سه ساعت طی کند. بیشتر پشه‌ها زیاد از محل زندگیشان دور نمی‌شوند، اما برخی از گونه‌ها در طول عمرشان بیش از ۲۰۰ تا ۳۰۰ کیلومتر مسافرت می‌کنند.

پشه‌ها می‌توانند بوی دی اکسید کربنی که شما تنفس می‌کنید را از فاصله ۲۰ تا ۳۰ متری تشخیص دهند. برخی از افراد بیشتر پشه‌ها را به خودشان جذب می‌کنند و دلیل این امر تا به حال مشخص نشده، اما به نظر می‌رسد به علت مواد شیمیایی باشد که بر روی پوست ترشح می‌شود.

محققان در یک تحقیق به این نتیجه رسیدند که اگر در هر دقیقه ۹ هزار پشه انسان را نیش بزند. بدن انسان نیمی از خونش را در دو ساعت از دست می‌دهد.

پشه‌ها روز‌ها کجا می‌روند؟
این سوال حتما برای شما هم همواره مطرح بوده که پشه‌ها صبح‌ها کجا می‌روند که شب‌ها فقط دست به اذیت و بیدار کردن آدم از خواب می‌زنند!

پشه‌ها و سوسک‌ها جزو منفورترین موجودات بر روی زمین محسوب می‌شوند؛ اما مزاحمت پشه‌ها برای انسان بسیار بیشتر از سوسک‌ها است، چرا که این حشرات کوچک، از زمانی که توانایی پرواز کردن پیدا می‌کنند، تنها بدنبال نیش زدن و مکیدن خون انسان هستند. حقیقت این است که شانس گزیده شدن توسط پشه در تاریکی شب، بسیار بیشتر از روز است؛ بنابراین پشه‌ها ترجیح می‌دهند که در طول روز «بخوابند».

از سوی دیگر، فعالیت در طول روز و در گرمای هوا می‌تواند برای این حشره کوچک، مرگبار باشد؛ از همین رو پشه‌ها ترجیح می‌دهند که بعد از غروب خورشید و در خنکی و تاریکی هوا فعالیت خود را آغاز کنند.

برای دور کردن حشرات موذی از خانه یا محل کار رعایت موارد زیر، می توانند کاملا موثر و کاربردی باشد. با توجه به نزدیک بودن فصل گرما بهتر است از توجه به این موارد غافل نباشید:

برای شروع و قبل از اینکه سر و کله سوسک ها و حشرات موذی پیدا شود و لازم شود به سراغ محصولات پر قدرت تارومار بروید، باید بدانید که برای دفع حشرات باید هم محیط داخل منزل و هم محیط خارج آنرا بررسی نمایید.

اگر خانه شما حیاط دارد و یا در طبقه همکف است باید مطمئن شوید که در بیرون از خانه حشرات، موش ها و جوندگان امکان تغذیه، مخفی شدن و زادوولد را ندارند. با از بین بردن موقعیت های باب طبع حشرات، سوسک ها و موجودات موذی، جذابیت خانه خود را برای آن ها از بین ببرید تا وارد نشوند و آسیبی وارد نکنند.

تمیزی و نظافت
هر چه خانه تان را تمیز تر نگه دارید، محیط بدتری برای حضور حشرات و تغذیه و تولید مثل آن ها به وجود می آورید. پس مرتب دستی به سر و روی خانه خود بکشید تا نیاز نشود محیط زندگی تان را به سم اسپری های جورواجور آلوده کنید یا به یک متخصص سمپاشی نیاز شود. اما اگر نیاز شد، فرصت را از دست ندهید تا همه جای خانه از حشره انباشته نشود.

سطل های زباله
تا جایی که می توانید سطل های زباله را بیرون از خانه نگهداری کنید. ترجیحا از سطل های درپوش دار استفاده کنید و چک کنید که همگی کیپ باشند و جای ورود و خروج نداشته باشند. مرتب هم شستشو دهید تا منبع تغذی ای برای حشرات و پشه و مگس نشوند.

زباله و آشغال
خانه و محوطه اطراف را از هرگونه آشغال و پسماند، آب راکد و علف های هرز خالی کنید. تا جای ممکن از سطل زباله های درپوش دار استفاده کنید و مطمئن شوید که درپوش ها خوب چفت می شوند. سطل را هم هر از گاهی خوب بشویید که هیچ خرده زباله و پسماندی باقی نماند که حشرات از آن ها تغذیه کنند.

دریچه های فاضلاب
دریچه های کف آشپزخانه و حمام و موتورخانه، فضاهایی ایده آل برای سوسک ها و مگس ها و پشه های ریز هستند. هم با جمع کردن خرده مواد غذایی و هم به خاطر ایجاد فضای مرطوبی برای تولید مثل و زندگی. آن ها را خوب درزگیری کنید و مرتب بشویید تا امکان رشد به حشرات ندهد.

درها و پنجره ها
حشرات و سوسک ها به سادگی آب خوردن می توانند از لای درز در و پنجره بلولند و داخل خانه شما شوند. پس با دقت زیاد تمام در و پنجره های خانه را چک کنید و اگر خرابی، خوردگی و یا کج و کولگی که باعث ایجاد فضایی برای عبور حشرات شده می بینید، آن ها را برطرف و تعمیر کنید. درهای چوبی خودشان می توانند محل زندگی حشرات شوند. پس ترک ها و خرابی های درهای چوبی را جدی بگیرید و تعمیر کنید. همچنین هر پارگی کوچک در لای توری محافظ در و پنجره می بینید بپوشانید. اگر لازم است سفارش یک توری جدید بدهید.

فضاهای خالی اطراف خانه
اگر خانه شما در طبقه همکف است دور تا دور خانه بچرخید و هر جا که شکافی می بینید پرش کنید. مخصوصا در اطراف ورودی کابل برق و لوله های آب و گاز زیاد پیش می آید که شکافی به داخل وجود دارد. می توانید از ملات سیمان یا گچ برای اینکار استفاده کنید. بعضی حشرات فوم درزگیری را می خورند و راهشان را باز می کنند بنابراین بهتر است اول به راه حل های دیگر فکر کنید و اگر مقدور نبودند از این فوم ها استفاده کنید.

اگر یکی ازاین مگس ها را له کنید کمی پودر دود مانندی از آن بر می خیزد. این مگس ها معمولا در مکانهای مرطوب با اکسیژن کم و یا محلهایی که مملو از آشغال مواد آلی و سبزیجات خشک و فاسد شده، فاضلابهای بیمارستان ها و مکان های صنعتی می توانند باشند. فاضلاب توالت ها و دستشویی ها که در خانه ها است نیز می تواند از منابع دیگر حضور این حشره باشد. مگس های فاضلاب ارتفاع پرواز کمی دارند و تنها برای چند دقیقه از محل زندگی خود (مثل چاه فاضلاب دستشویی یا توالت) دور شده و دوباره به جای قبلی باز می گردند.
حشره بالغ مگسی حقیقی به اندازه ای کوچک بین ۵/۱ تا ۵ میلی متر است و رنگ زرد، قهوه ای تا سیاه دارد. در روشنایی روز آنها اغلب در روی دیوارهایی در نزدیکی فاضلابها به استراحت می پردازند و در این وضعیت به شکل مثلثی بالها را روی بدن جمع می کنند و اغلب دیده شده که به لامپ های روشن حمله می کنند.

حشره ماده بیشتر اوقات تخم های خود را در موادی بر روی سطحی از لایه ژلاتینی که در فاضلاب ها و گنداب ها تشکیل می شود، می گذارد. این لایه ژلاتینی حتی بر روی گیاهان مرده ای که هنوز دارای رطوبت هستند و یا محل های دیگر تشکیل می شود و تمامی این مکانها محل مساعدی برای تخم ریزی حشره ماده است. آنها شاید در محلهای مرطوب و سایه دار خارجی نظیر زیر گلدان گیاهان، خزه ها، ناودان های پشت بام، مالچ های ضخیم و سیاه و یا بر روی زمینهای مرطوب نیز بتوانند زادو ولد نمایند. تخم گذاری در بهار و یا تابستان صورت می گیرد و تخم ها معمولا بعداز ۴۸ ساعت تفریح می شود.

لاروها از مواد فاسدی که در فاضلابها تجمع یافته اند به مدت دو هفته تغذیه می کنند. در طبیعت، لارو مگس های فاضلاب از گیاهان و جانوران خشک استفاده می کنند و پس از طی دوران تغذیه دارای پوشش سختی می شوند که اصطلاحا شفیره (Pupa) نامیده می شوند. شفیره در محلهای مرطوب و نمناک یافت می شوند و مدتی به همین صورت باقی می مانند و سپس حشره بالغ پوسته شفیره را شکافته و از آن خارج می گردد. این حشره بالغ کمی پس از رهایی از پوسته شفیره خود به دنبال جفت می گردد تا با جفت گیری بتواند نسل جدیدی ایجاد کند. حشرات بالغ نیز به مدت یک تا دو هفته می توانند زندگی کنند. بیشتر این مگس ها برای ما انسان ها بی آزار هستند و نیش نمی زنند ولی در هر حال به دلیل مکانهایی که زندگی و تغذیه میکنند می توانند بوسیله موهای روی بدن و بالها باعث انتقال باکتریها و دیگر میکروارگانیسم هایی شوند که در محل زندگی انسانها زاد و ولد می نمایند و برای انسانها می توانند بسیار خطرناک و بیماری زا باشند.

این مگس از جنس Psychoda spp. و جزء خانواده Psychodidae است. در اینجا باید اشاره کنم که خانواده مذکور جزء پشه ها دسته بندی می شود و خانواده ای است که در آن پشه های خاکی نیز قرار دارند، اما در اصطلاح رایج به این حشره مگس فاضلاب اتلاق می شود.

● کنترل :

بهترین راه کنترل این آفت یافتن محل های زندگی و تولیدمثلی و محدود کردن آنها است. از تمیز نگه داشتن محل سینک ظرفشویی، دستشویی و توالت گرفته تا ریختن آب داغ در چاه فاضلاب دستشویی و توالت و یا تعمیر کردن لوله های فرسوده و یا لوله هایی که نشتی داشته یا شکسته اند، می تواند تعدادی از راههای کنترلی باشند. در ضمن سعی کنید همیشه محل زباله ها و آشغالها را در خانه و یا اطراف آن تمیز نگه دارید. کلا رعایت نکات بهداشتی و تمیز نگه داشتن و رسیدن به خانه می تواند از حمله جانوران مختلف به آن جلوگیری کند. سمومی نیز برای از بین بردن این حشره استفاده می شود ولی بدلیل آلودگی هایی که می تواند برای محیط خانه و نیز محیط زیست داشته باشد و با توجه به نکات بهداشتی بالا از بیان آنها خودداری می کنم.

پیشگیری بهتر از درمان است، بنابراین، در درجه‌ی اول تمیز نگه داشتن خانه، عاری از باقی مانده‌ی خوراکی یا طعمه‌های دیگر برای سوسک ها، می‌تواند مانع از آن شود که سوسک‌ها خانه تان را منزل خودشان بدانند.

به طور مرتب کف خانه، هم چنین زیر و پشت وسایل آشپزخانه را جارو کنید و تمیز کنید.

هرگونه کارتن شیاردار، و هرگونه کلکسیون ساک‌های پلاستیکی را از خانه بیرون ببرید، چون سوسک‌ها عاشق پنهان شدن در چنین جا‌هایی هستند.

سطوح را با سرکه تمیز کنید تا ضدعفونی شود، و خوراکی را در ظرف‌هایی نگه داری کنید که هوا به آن‌ها نفوذ نمی‌کند.

نگذارید سطل زباله برای مدت طولانی بماند و مطمئن شوید درب آن بسته است.

سوسک‌ها موجوداتی تشنه هستند، بنابراین مطمئن شوید تمام شیر‌های آبی را که چکه می‌کنند، درست کرده اید.

با این حال گاهی با وجود تلاش‌های مرتب ما برای پاکیزگی و ضدعفونی کردن، حتی ممکن است تمیزترین و بی لکه‌ترین قسمت‌های خانه هم هدف هجوم سوسک‌ها قرار بگیرد.

لطفا پشه ها رامثل آهنربا به خود جذب نکنید! 

در هنگام غروب و سحر زمانی که پشه ها فعال هستند، در داخل خانه بمانید. از آنجا که پشه ها برای  استراحت به دنبال مناطقی هستند که جریان هوا کم باشد از مکان های تاریک، بوته و چمن های بلند اجتناب کنید.

خود را خوب بپوشانید

هنگامی که شما می دانید پشه ها در این نزدیکی هستند، شلوار و پیراهن آستین بلند بپوشید. پشه ها به لباس رنگ تیره جذب می شوند، زمانی که شما بیرون هستید رنگ های روشنتر را انتخاب کنید .

آماده مبارزه باشید

از اسپری های حشره کش تار ومار  و یا قرص حشره كش تارومار برای کشتن پشه ها استفاده کنید. شما می توانید از این محصولات در مکانهای سرپوشیده استفاده نمایید.

آیا می دانستید

سوسک ها موجودات دشواری برای کنترل، هستند چرا که آنها به سرعت تکثیر می شوند . یک سوسک آلمانی (نوع کوچکتر)  در هر بار می تواند تا 40تخم بگذارد!

هر چند که خلاصی از سوسکها به طور کامل کمی دشوار است ، ترکیبی از تمیز کردن خانه ، تعمیرات به موقع خانه و استفاده از محصولات حشره کش  قطعا  کمک می کند. اول، خانه خود را تمیز نمایید هر گونه  پس مانده مواد غذایی در معرض دید ممکن است آنها را جذب نماید. سپس از اسپري سوسك كش تارمار در مناطق که در آنها مخفی (مثل ترک و شکاف) می شود استفاده نمایید. بعد، برای کنترل مشکل آنها از طعمه  سوسک برای آنهایی که دیده نمی شوند استفاده نمایید.

نگذارید به آسانی وارد خانه شوند .ترک و شکاف هاییکه اجازه می دهد آنها از واحدهای دیگر و یا همسایه ها وارد منزل شما شوند را  بپوشانید. . مواردی مانند چوب یا دیگر باقی مانده ها را که محل مناسبی رابرای مخفی شدن آنها فراهم می کند را  در کنار خانه نگهداری نکنید.